Degoogling

Dit is een post over privacy. Maar verrassend voor de zeitgeist gaat het niet over Facebook. De hoofdrol gaat naar Google, de veel grotere broer van Facebook, waar tijdens dit hele Facebook drama eigenlijk helemaal niet over gesproken wordt. Zelf heb ik er een haat liefde verhouding mee; ik weet dat Google altijd en overal met me mee wil kijken, aan de andere kant zijn de diensten zo goed dat er niet altijd noemenswaardige alternatieven zijn. En met noemenswaardig bedoel ik in dit geval een minimaal “bijna” net zo goed product en niet in de handen van een concurrerende datagraaier.

Datagraaiers zijn in dit geval de bedrijven die voor weinig – of niets – hun diensten aanbieden maar draaien op de gebruikersdata die ze binnen krijgen. Facebook is een ultiem voorbeeld, het heeft eigenlijk geen andere inkomstenbron dan advertenties, maar ook bij Google zijn advertenties de primaire inkomstenbron. Eigenlijk moet je ieder bedrijf dat een gratis dienst aanbiedt sterk wantrouwen. En hoe meer die dienst doet, hoe meer het kost om het up-and-running te houden, hoe sterker je wantrouwen mag zijn. Het summon vind ik in dit geval altijd de Personal Assistents zoals Siri, Google Now, Alexa. Het is niet makkelijk een AI te ontwikkelen die je altijd en overal bij kan staan. Daar zit ontwikkeling in, daar zitten hele dure engineers op, het kost bakken met geld. En dat hebben de bedrijven er voor over, je betaald met je data, en voor de bedrijven is het eindelijk een goed excuus om toegang tot je microfoon te hebben.

Maar laten we eerst kijken wat ik allemaal van Google gebruik.

Internet

Toen ik laatst tegen iemand zei dat ik wilde stoppen met google zei diegene dat er ook andere zoekmachines zijn. Klopt. Maar ik gebruik al DuckDuckGo, ik doelde op alle andere dingen. Je webbrowser, je telefoon, youtube, tracking via hun advertenties, Google Analytics die aan bijna iedere website hangt, de lijst is lang.

Maar first things first: de webbrowser.

Wil je alles delen met Google, dan moet je Chrome nemen. Wil je dat niet, dan zit je met Firefox goed. Internet Explorer of Edge zijn eigenlijk geen alternatieven. Dan ga je van delen met Google naar delen met Microsoft. Op mijn computer heb ik Chromium, de open-source versie van Google Chrome. Bijna hetzelfde, maar het mist het grootste gedeelte van de tracking en sommige extraatjes zoals een Flash player. Chromium bevalt goed, het is snel en gemakkelijk te bedienen. Ik heb er een adblocker in zodat ik niet al die irritante advertenties zie en de tracking van mijn surfgedrag een beetje in toom kan houden. Voor het laatste heb ik ook Privacy badger van de EFF, die houdt veel tegen en kan ik aanpassen om nog meer tegen te houden. Zo zorg ik daarmee dat Facebook en Google grotendeels geblokt worden. Ik zie bijvoorbeeld niet van die Facebook share dingetjes, tel niet mee in Google Analytics en block bijna alle grote advertentie boeren. Daarnaast heb ik dus DuckDuckGo als standaard zoekmachine en maak ik (bijna) geen gebruik van de password manager die er in zit. Wel heb ik een hele rits favorieten die in mijn Google profiel komen, en maak ik veel gebruik van Google Maps en Gmail.

Op mijn telefoon gebruik ik Chrome wel. Hier moet ik een alternatief voor vinden want al die voordelen die ik net noemde kan niet met de mobiele variant van Chrome. Geen adblocker, Google als zoekmachine, overal advertenties. Dit is een van de grootste datagraaier en een van de grootste ergernissen, hier ga ik zeker iets aan doen. Maar we zijn er nog niet, eerst maar eens het lijstje op orde krijgen.

Muziek en video

Omdat ik Chromium heb, zonder Flashplayer, kan ik geen Spotify draaien op mijn computer. Het installeren van het programma zelf gaat me wat ver, daarom luister ik vaak muziek via Youtube.

En eigenlijk gaat het prima, met een adblocker om alle advertenties tegen te houden is het een goede muziekspeler. Maar misschien moet ik toch eens naar Spotify kijken, met een betaald account natuurlijk, want ik ga niet na ieder nummer naar een advertentie luisteren, dat zou de ervaring behoorlijk verpesten.

Mijn zoontje van anderhalf wil nog wel eens een Bumba aflevering kijken, dus ook voor video moet wat anders komen. Er zijn natuurlijk genoeg alternatieven qua video, maar ik hoop maar dat het kinderaanbod ook een beetje redelijk is.

Navigatie

Google Maps is volgens mij het beste navigatieprogramma dat er is. Ook voor Google zelf zal het een grote dienst zijn. Ga maar na, schijnbaar is het winstgevend om al jaren lang auto’s door de straten te laten rijden om alles in kaart te brengen, die data door een team van 300 tot 400 mensen bij de Geo afdeling te laten coderen, bewerken, etc… Het heeft weer alles met advertenties end targeting te maken. Hoe beter de advertenties op maat zijn, hoe eerder jij klikt. Dus met betere targeting kunnen ze hogere prijzen vragen. Via Maps weet Google waar ik woon, waar ik werk, waar ik eet, waar en wanneer ik op vakantie ga, welke hotels ik in welke prijsklasse boek. Dit is duidelijk data die geld opleveren.

Aan de andere kant is dit ook een belangrijke app voor me. Ik gebruik het vaak om de weg te vinden of een goed restaurant te vinden, ik download kaarten van steden als ik reis en zet overal waar ik geweest ben een sterretje om het op te slaan. De sterretjes staan bij voor mij belangrijke plaatsen en laten me mijn reizen nog eens terug te zien. Het is een nuttige, veelzijdige applicatie, waarin ik voor jaren aan data heb staan. En het is een lastige om te vervangen, openstreetmap heeft niet echt een goede applicatie, kaarten van de grote concurrenten (Apple maps, Bing maps) zijn geen alternatief.

Email

Ajjj, mijn Gmail. Al jaren gebruik ik Gmail, voor bijna alles. Ik heb een hotmailadresje dat ik voor spammy websites gebruik, af en toe pak ik een 5 minuten adresje als het uitkomt, maar verder is alles Gmail. Het werkt goed, je hoeft nooit iets weg te gooien, de zoekfunctie is erg sterk en het zit helemaal geintegreerd in mijn telefoon. Gmail is een fantastisch product. En nog helemaal gratis ook!

Dus weer de vraag; hoe kan dat dan eigenlijk? Simpel, omdat ze al je email lezen. En dan natuurlijk niet lezen in de traditionele zin, maar zeker wel interpreteren; voor marketing doeleinden. Je email is je alles, of in ieder geval bevat het heel veel informatie over je dagelijkse leven. Je mails naar je partner, je ouders, vrienden, kinderen. Persoonlijk en kostbaar, het laatste ook zeker vanuit Google gezien. En denk eens na over alle nieuwsbrieven die je krijgt en een open kijk in je interesses geven. Je bevestigingsmails van bestellingen en reserveringen laten heel duidelijk zien waar jij je geld aan uit geeft, ik snap het ineens, waarom Google Gmail kosteloos aanbiedt.

Dit wordt een van de moeilijkste diensten om mee te stoppen en om mijn sporen bij te wissen. Want reeel gezien is alleen swsitchen van emailprovider niet genoeg, als je echt wil dat je van Google af komt moet je ook je verleden wissen, dat zijn dus al de mailtjes waar ik iedere dag wel een paar keer doorheen zoek. Juist omdat de zoekfunctie zo goed is gebruik ik Gmail als een soort persoonlijk archief van jarenlange communicatie met wie dan ook.

Dit wordt veel werk:

Het zal ook wel even duren voordat alles is doorgevoerd, omdat er simpelweg zoveel mensen en bedrijven zijn die mijn gmail adres hebben… De switch komt eraan, maar het einde van gmail zal nog wel een jaartje duren.

Agenda

Ik gebruik natuurlijk de Google Calendar agenda, die prima samenwerkt met Gmail, mijn contacten uit mijn telefoon (Android inderdaad). En hoewel ik zelf niet meer weet wat ik 5 jaar geleden heb gedaan weet Google dat nog wel. Dit is niet helemaal waar, want ik gebruik het pas sinds een jaar of twee als standaard, maar de data stapelt op. En Google zelf heeft de gebruikersinterface ook een stuk slimmer gemaakt om makkelijk meer data te generen. Geef de agenda een zinnetje als “verjaardag van Piet in cafe l’affiche” en in je afspraak wordt piet gelijk aan een contactpersoon en plaats gekoppeld.

Contacten

Al mijn contacten sla ik op in de cloud, da’s engels voor andermans computer. In mijn geval staan die computers weer bij Google. Ik heb er destijds zeer bewust voor gekozen omdat als je je telefoon kwijtraakt of van simkaart verwisseld, je je contacten gewoon behoud. Start een nieuwe telefoon op, log in met je Google account en presto, daar zijn al je contacten weer.

Boodschappen en reminders

Ik gebruik Keep. En simpel en doeltreffende reminder app met takenlijstjes, foto’s en tekeningen, of stukken handgeschreven tekst. Ik gebruik het voor de boodschappen, voor kleine dingetjes die ik niet wil vergeten, als een kladblok als ik eens een leuk conceptje voor een website of app verzin, als notitieboekje op reis. Net als de agenda en de email is alles weer altijd gesynchroniseerd tussen telefoon en de laptop. Het is echt een prima app. Maar goed, de Appstores puilen uit van de takenlijstjes, dus vervangen zal niet het grootste probleem zijn, ik hoop gewoon dat de volgende net zo makkelijk is.

Printen

Omdat mijn printer niet goed werkt op Linux print ik via de Google Cloud Printer. Handig, want het werkt heel redelijk en scheelt het installeren en uitzoeken van de hplib software. In de Cloud printer zag ik een overzicht van alle printjes die ik het afgelopen jaar heb gemaakt. Ik schrok er een beetje van, maar ja, Google bewaard het allemaal.

Telefoon

Ja, die is Android en een switch naar een iPhone vind ik te ver gaan. Al moet ik toegeven dat Apple geen advertentieboer is, en de iPhone qua privacy en security beter is dan een telefoon met Android.

Er zijn alternatieven, bijna allemaal forks van het Android project, waarbij de spionage achterwege is gelaten, maar dit blijft een moeilijk punt. Maar het kan.